Việc không tố giác tội phạm có phải là tội phạm không? Người nhà phạm tội mà không báo với cơ quan chức năng thì có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?
Nội dung câu hỏi:
Chào luật sư, nếu người nhà tôi phạm tội mà tôi không báo với cơ quan chức năng thì tôi có bị sao không? Cảm ơn luật sư!
Luật sư tư vấn:
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến Bộ phận tư vấn pháp luật của công ty Luật Nguyễn Hà. Với thắc mắc của bạn, công ty chúng tôi xin đưa ra nội dung tư vấn như sau:
Căn cứ theo quy định tại Điều 22 Bộ luật hình sự 1999 thì không tố giác tội phạm được hiểu là việc một người biết rõ tội phạm đang được chuẩn bị, đang được thực hiện hoặc đã được thực hiện mà không tố giác. Việc không tố giác này sẽ dẫn tới việc bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội không tố giác tội phạm được quy định tại Điều 314 Bộ luật hình sự 1999.
Nếu bạn thoả mãn cấu thành tội phạm của tội này, bạn sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Cụ thể như sau:
- Về chủ thể: Bạn phải là người từ đủ 16 tuổi trở lên, có nhận thức và khả năng điều khiển hành vi bình thường. Điểm quan trọng là bạn phải biết rõ tội phạm đang được chuẩn bị, đang được thực hiện. Nếu bạn không biết rõ điều này thì bạn sẽ không bị xử lý hình sự.
Ngoài ra, do bạn chỉ nêu là người nhà mà không nói rõ mối quan hệ cụ thể giữa bạn và người phạm tội nên bạn cần lưu ý là căn cứ khoản 2 Điều 22 thì nếu bạn là ông, bà, cha, mẹ, con, cháu, anh chị em ruột, vợ hoặc chồng của người phạm tội chỉ bạn chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về việc không tố giác nếu tội phạm mà họ phạm là các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc các tội khác là tội đặc biệt nghiêm trọng được quy định trong Điều 313. Với các tội phạm còn lại, bạn sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự về việc không tố giác. Nếu không có các mối quan hệ này thì bạn sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự với mọi tội phạm không tố giác.
- Về khách thể: Tội phạm xâm phạm đến hoạt động bình thường của các cơ quan tiến hành tố tụng, gây khó khăn cho công tác điều tra, truy tố, xét xử.
- Về mặt khách quan: Hành vi khách quan của tội này là hành vi không tố giác tội phạm dù đã biết rõ một tội phạm đang được chuẩn bị, đang hoặc đã thực hiện. Đây là hành vi được thể hiện dưới dạng không hành động. Đây là việc không thực hiện hành vi mà pháp luật yêu cầu người đó phải thực hiện.
- Về mặt chủ quan: Lỗi của bạn phải là lỗi cố ý không tố giác dù đã nhận thức được đây là hành vi trái pháp luật nhưng thực hiện hành vi để nhằm bảo vệ người phạm tội.
Tuy nhiên, để tạo cơ hội cho những người phạm tội này, khoản 3 Điều 314 đã có quy định là nếu bạn đã thoả mãn cấu thành tội phạm như trên nhưng đã có hành động can ngăn người phạm tội hoặc hạn chế tác hại của tội phạm, thì vẫn có thể được miễn trách nhiệm hình sự hoặc miễn hình phạt.
Trên đây là ý kiến tư vấn của công ty Luật Nguyễn Hà. Hy vọng với ý kiến tư vấn trên, Quý khách hàng sẽ có hướng giải quyết vấn đề của mình một cách tốt nhất. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào chưa rõ cần hỗ trợ, Quý khách hàng vui lòng liên hệ Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 số: 1900.6590 để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất.
Trân trọng!
